De Dennenprocessierups
Je wilt deze onschuldig uitziende kleine beestjes echt niet tegenkomen! Het zijn dennenprocessierupsen (Thaumetopoea pityocapa) en ze leven in pijnbomen.
In de volwassen fase zijn ze eenvoudige en onopvallende, kortlevende nachtvlinders die in de zomer opduiken en 's nachts vliegen. Een enkel vrouwtje kan vervolgens tot 300 kleine eieren leggen die ze en masse aan dennennaalden hecht. Ongeveer een maand later komen uit deze eitjes minuscule rupsen. Deze zeer sociale rupsen leven in familie-gemeenschappen, eten 's nachts dennennaalden en slapen overdag in een wit zijdeachtig nest op het puntje van een pijnboomtak. Deze nesten verschijnen in de winter als structuren van wit katoen en zien bijna uit als witte suikerspinnen. Deze periode van nachteten vindt plaats tijdens de wintermaanden.
Tussen januari en april (afhankelijk van de lentetemperaturen) verlaten ze het nest ter voorbereiding op het volgende deel van hun levenscyclus. En het is dit punt waarop de meeste mensen en huisdieren in contact komen met de rupsen, soms met zeer pijnlijke gevolgen. De kolonie volgt een leider in een lange optocht, zoals een polonaise, op zoek naar zachte grond om in te graven.
Het beste advies is om deze beestjes koste wat kost te vermijden. De rupsen zijn namelijk bedekt met kleine haartjes met weerhaken die hun afweermechanisme vormen. Deze haren worden vaak afgeworpen en kunnen dus in de lucht hangen rond aangetaste pijnbomen en ook nog vastzitten op de takken waarover de stoet rupsen is gelopen.
Wanneer mensen en onze huisdieren in contact komen met deze haren, kunnen ze reacties veroorzaken, variërend van milde ontsteking en irritatie tot ernstige anafylactische shock. De ergste problemen doen zich voor als je rechtstreeks contact maakt met de rups en de haren, door hem op te pakken, erop te stappen of op een of andere manier te verplaatsen. Eenmaal op je huid vormt zich al snel een uitslag die ongelooflijk kan jeuken. Medisch advies moet worden ingewonnen als je de pech hebt dit te ervaren. De uitslag kan pijnlijk zijn, erg jeuken en duurt maar liefst drie weken. Mensen meldden zelfs tijdelijke blindheid.
Door de rupsen, hun nesten of zelfs de takken waar ze langs zijn gelopen te verplaatsen, kunnen deze haren in de lucht komen waar ze kunnen worden ingeademd of ongemerkt op kleding terechtkomen. Het nestmateriaal dat op de boom achterblijft nadat de rupsen zijn vertrokken, bevat nog steeds haartjes met weerhaken. Zelfs brandende geïnfecteerde pijnboomtakken moeten worden vermeden, omdat de haren in de lucht kunnen worden getild en overal kunnen vallen of kunnen worden ingeademd.
Veterinaire diensten hebben veel noodoproepen op het moment dat de rupsen naar de grond trekken, omdat nieuwsgierige honden te dicht bij de intrigerende stoet kunnen komen en de haren op hun poten kunnen krijgen. De poten gaan dan irriteren en dus likken ze ze. Zodra de haren op de lippen / tong zitten, zal het jeuk, zwelling en mogelijk braken veroorzaken. Ook hebben de rupsen een bitterzoete geur die honden lijkt aan te trekken. Let op de symptomen van kleine witte vlekken in de mond en op de tong, overmatig kwijlen en kauwen. In sommige gevallen is gedeeltelijke amputatie van de tong de enige manier van handelen.
Hun favoriete voedselboom is Zwarte den (Pinus nigra), gevolgd door Canarische dennen (Pinus canariensis), Grove den (Pinus sylvestris), Zeeden (Pinus pinaster), Aleppo Pine (Pinus halepensis) en Steenden (Pinus pinea).
Probeer in geen geval de rupsen te hanteren, de nesten uit de boom te slaan of te verbranden.
Experimenten in Amerika hebben aangetoond dat als de rupsen in een cirkel van kop tot staart worden geplaatst, ze rond en rond gaan totdat ze sterven door gebrek aan voedsel.
Dus houdt kinderen en huisdieren extra goed in de gaten als je deze nesten in pijnbomen en dennen ziet!