Als je van Nederland naar Portugal emigreert zijn er toch wel een aantal dingen die je zullen opvallen. Andere landen, andere gewoonten, andere manieren enzovoorts. Wij wonen in de landelijke Algarve, ver weg van alle toeristische heisa, en in onze omgeving leven nog veel oudere Portugezen op een zeer traditionele wijze. Wellicht zijn onderstaande opmerkingen niet overal in Portugal van toepassing, maar voor mij waren/zijn ze opmerkelijk. Hier komen, in geen bijzondere volgorde, een aantal zaken voorbij die mij opvielen:
Overal hangen TVs
Of je nu in een restaurant zit, een plaatselijk supermarktje naar binnen loopt, in de kroeg bent, of in de wachtkamer van de tandarts zit, overal hangen televisies op. Ik zie er eigenlijk zelden iemand naar kijken, maar aan moet ie.
Cafetaria in de supermarkt
In veel grotere supermarkten is een flinke afdeling als cafetaria in gebruik. Je kunt er van alles eten en drinken en sommigen bieden zelfs een dagmenu aan voor een spotprijsje.
.jpg?timestamp=1690450484405)
Servetje onder je eten
Wat ik nog steeds vreemd vind: als je een gebakje of tosti of biffana bestelt, wordt het op een bordje gebracht waar ze eerst een servetje op leggen. Is dat omdat het bordje dan niet vies wordt? Ik haal het er meestal direct onder vandaan, vóór het papiertje aan mijn eten vastplakt.
Wuiven om te komen
"Kom hier" (anda cá) kan uitgesproken worden, maar soms gebaren de Portugezen het alleen. Echter, het ziet er voor mij eerder uit als "ga weg" omdat de beweging met de handpalm naar beneden gericht, met gestrekte vingers, van je af wordt gemaakt, in plaats van een welkome zwaai naar je toe. Even wennen....
Muito bom
Nog een ander grappig gebaar dat ik niet kende: met duim en wijsvinger over je oorlelletje wrijven. Het betekent dat iets heeeel lekker is. Soms zegt men erbij: muito bom of spectaculo!
Namen voor plaatselijke gehuchten
Ze hebben vaak grappige namen voor de plaatselijke gehuchten. Hier in onze buurt bijvoorbeeld: "droog been" (Perna Seca), "boter" (Manteigas), "kusjes" (Beijinhos) en ga zo maar door. Wie zou dat bedacht hebben?
Water van de Fonte
In elk dorpje heb je wel publieke Fontes (waterbronnen) waar je water kunt tappen voor persoonlijk gebruik. De meeste inwoners maken er dagelijks gebruik van om hun drinkwater te halen. We waren er de eerste maanden zelf ook dankbare gebruikers van, toen we nog geen eigen water hadden.
Lage deurklinken
Veel oudere huizen hebben deuren waar de klinken en sloten erg laag zijn gemonteerd. Waren ze vroeger echt zo klein, of heeft het een andere reden? Overigens zijn de deuropeningen in de echt oude huizen ook te laag voor de meeste Nederlanders....
Portugese voornamen
Heel veel mensen hebben dezelfde naam. Het lijkt wel of alle mannen João, Francisco, António, José, Manuel, Miguel of Vitor heten. En heel veel vrouwen dragen de namen Maria, Leonor, Matilde, Beatriz, Ana, Nélia, Francisca of Mariana. Het is in Portugal verboden om je kind een buitenlandse naam te geven. Er bestaat een lijst met toegestane en verboden namen die je kunt raadplegen.
Casino in de kroeg
In onze plaatselijke kroegjes hebben ze overal een "casino" om te gokken. Er zijn apparaten waar je voor 50 cent kunt gokken voor een reep chocolade en andere waar je geld kunt winnen. Weer andere verleiden je om er een Euro in te gooien, want er hangen flessen wijn, zakmessen en nog veel meer hebbedingetjes naar je te lonken. Een apart fenomeen en zeker als je een slokje op hebt is de verleiding groot....
Trots op tradities
Opvallend vind ik dat de Portugezen veel meer aan hun historie en tradities hangen dan wij gewend zijn in Nederland. De traditionele gerechten in de meeste restaurantjes, de muziek op de vele dorpsfeesten, de dansjes in klederdracht enz. zijn hier zeer in trek. Erg leuk om mee te maken.
Levende have als prijs
Kaarttoernooien met levende have als prijs. Ja, echt waar. Als je meedoet aan een Sueca Toernooi (een geliefd Portugees kaartspel) en je behoort tot de winnaars, kun je levende geiten, hanen of lammetjes winnen. Geïnteresseerd in Sueca? Lees dan hier de spelregels.
Begrafenissen
Bij begrafenissen blijven de meeste mensen buiten voor de kerk staan. Als de plechtigheid voorbij is lopen ze dan achter de kist aan naar de begraafplaats als eerbetoon. De cafédeuren gaan even dicht als de stoet aan ze voorbij gaat. Opvallend vond ik ook dat de persoon die gestorven is vaak de volgende dag al begraven wordt en dat sommige directe nabestaanden ervoor kiezen om nog een laatste blik in de kist te werpen voordat deze het graf in zakt. Daarvoor is er speciaal een stuk van de deksel die boven het gezicht open kan.
Mobiele winkels
Op het platteland en in de dorpen wordt veel van mobiele winkeltjes gekocht. Brood, vis, groente en fruit, diepvrieswaren, kleding en hebbedingen, zijn allemaal vanuit de auto te koop. Er wordt op vaste tijden luid getoeterd en wie wat nodig heeft gaat een kijkje nemen.
Dik is mooi
Wij zijn gewend om onze overtollige kilootjes te verhullen in ruimvallende kleding, maar de Portugese vrouwen zitten daar helemaal niet mee. De legging rekt mee en het shirtje eroverheen ook. Rondingen zijn prachtig!
WC Bril
Op veel toiletten ontbreken WC brillen. Het is me nog niet helemaal duidelijk of dat besparing is of minder schoonmaken betekent.....
Matança en Medronho
De traditionele varkensslacht (matança) wordt in Portugal nog volop gebezigd. Veel families slachten in de winter één of twee varkens en maken er zelf worsten gedroogde hammen van.
Zo blijft ook de traditie van het zelf aguardente de Medronho stoken levendig aanwezig in de heuvels van de Algarve. De vruchten van de aardbeienboom worden in het najaar moeizaam met de hand verzameld en dan na het fermenteren in de late winter gedistilleerd.